براى رهایى از ناامیدى و کم کردن فشارهاى روحى راههاى زیر پیشنهاد شده است:

1) در کارهاى خود به خدا توکل کنید.

در قرآن آمده است که :

      اغلب آثارى که براى خوف برشمردیم، وقتى پدید مى‏آیند که خوف و رجاء با هم در دل بنده جمع باشد. در نتیجه مى‏توان رجاء را نیز بخشى از علت آنها معرفى کرد. ولى مهم‏ترین اثر مشترک خوف و رجاء عمل است. این اثر چنان مهم است که هر کس مدعى رجاء یا خوف شود و این اثر در او پدیدار نشود ادعایش نادرست است.

     امیرالمؤمنین علی علیه السلام در نهج ‏البلاغه مى‏فرمایند: به گمان خود دعوى دارد که به خدا امیدوار است. به خداوند بزرگ و بلند مرتبه، که دورغ گوید، پس چرا امیدوارى او در کردارش پدیدار نیست؟ هر که امیدوار است امید او در کردارش آشکار است.

     از امام صادق علیه السلام نیز روایت شده است: کسى که امید چیزى را دارد براى آن مى‏کوشد و کسى از چیزى مى‏هراسد از آن مى‏گریزد.

      کسى که امید به رحمت و مغفرت خدا دارد، بخشایش گناهان را امید مى‏برد و حتى امیدوار است که خداوند سیئات او را به حسنات بدل کند. او پروردگار مهربان را کریم العفو مى‏شناسد. کریم العفو خداوندى است که در او کرامت و بزرگوارى افزون بر بخشایش گناهان، خطاى خطاکاران را در شمار کارهاى نیک قرار مى‏دهد و کاستى ‏هاى بندگان را براى رسیدن به مقامات بلند جبران مى‏نماید.

     در خاتمه باید بر این نکته تأکید کرد که هیچ یک از خوف و رجاء نباید به میزانى باشند که آثار مثبت آنها از میان برود.

      امید به خدا و حسن ظن به او، رمز بسیارى از موفقیتهاى فردى و اجتماعى، مادى و معنوى است. این واژه در فرهنگ تربیتى اسلام از جایگاه والایى برخوردار است و در آیاتى از قرآن، به (امیدوارى) به خدا ترغیب و از (نومیدان رحمت حق) مذمت شده است. بطورى که با لحنى مشفقانه از گناهکاران مى خواهد تا با امید به رحمت حق از مسیر خود برگشته و توبه نمایند و این، یگانه عامل گرایش انسانهاى گمراه و از راه به در رفته است.

    خداوند در قرآن مى فرماید: اى بندگان من که نسبت به خود اسراف کرده اید! از رحمت خدا نا امید نباشید زیرا که خدا تمام گناهان را مى بخشد.

    در این آیه خداوند گنهکاران را با عنوان (بندگان من) خطاب کرده است و این، حاکى از عنایت حق به سعادت و رستگارى بندگانش مى باشد.

     در برخورد با افراد مشاهده کرده اید که مى گویند: با اینکه شخص ناامیدى نیستیم اما هیچگاه موفق نمى شویم و توفیق نصیبمان نمى شود، مى خواهیم با ایمان و با تقوا باشیم، مى خواهیم خدمتگزار مردم و نوعدوست باشیم، مى خواهیم درس خوان و خوش خلق باشیم، اما نمى دانیم که مانع ما چیست؟ و نمى دانیم که چگونه باید موفق شد؟

کسى مى تواند به هدف برسد که با اراده اى قوى و سینه اى آهنین به سوى مقصد حرکت کند تا به وصال آن نایل آید.

در ره منزل لیلى که خطرهاست بسى

                          شرط اول قدم آن است که مجنون باشى

     باید بدانید که زندگى مانند صفحه شطرنج است و بازیگر طرف مقابل شما، زمان مى باشد. چنانچه اگر حرکت نکنید و مردد شوید و مهره هایتان را جابجا نکنید، مهره هاى شما یکى پس از دیگرى از روى صفحه شطرنج محو خواهد شد. شما در برابر رقیبى بازى می کنید که هیچ گونه تاخیر و بى تصمیمى را نمى پذیرد.

    امید عبارتست از خواستن مطلوبى که در آینده قابل تحقق است و چون قابل تحقق است، بالضروره مبتنى بر واقعیات و یا بر آنچه که قابل تبدیل است، مى باشد. لذا امید آن پدیده روانى است که هر چه بر واقعیات و حقایق بیشتر تکیه داشته باشد، مفیدتر و محرکتر خواهد بود. بر خلاف آرزو که با امثال این جملات (اى کاش چنین باشد) (اى کاش چنین پیشامد کند) ابراز مى گردد. لذا آرزو نوعى خواستن است که خواسته شده فعلا تحققى ندارد و از عوامل و عللى که ممکن است آن خواسته شده را در آینده تحقق ببخشد، اثرى و نشانى وجود ندارد. به همین جهت است که انسان در حال آرزوهاى دور و دراز مجبور است انرژى هاى مغزى خود را در ساختن تصنعى علل و عوامل و جا به جا کردن حقایق و حذف و انتخاب نامعقول واقعیات مستهلک نماید.

     با این بیان، آرزو نوعى خواستن است که خواسته شده تحققى ندارد. از این رو ممکن است منشا آثار منفى و نیز موجب کوتاهى در وظایف فعلى شود.

     در مناجات امام سجاد(ع) آمده است: خدایا! از دعایى که حجاب جلو آن را گرفته و امیدى که خلاف واقع است به تو پناه مى برم.

    آرزهاى غیرواقعى و طولانى، آدمى را از خدا دور مى کنند و زمینه هاى تربیتى و معنوى او را از بین مى برند. خداوند خطاب به حضرت موسى علیه السلام فرمود: "اى موسى! در دنیا آرزوى طولانى نداشته باش، زیرا سنگدل مى شوى."

    هر کس در زندگى خود چشم اندازى را براى آینده خویش تنظیم مى کند و با برنامه ریزى (و چه بسا خیال پردازى) هدفش را تعقیب مى کند. آدمى به امید زنده است و با امیدوارى تلاش مى کند. مادر، کودکش را با امید شیر مى دهد؛ کشاورز با امید، بذر را در دل زمین مى نهد؛ صنعتگر، صنعتش را با امید به نفع و توسعه، به کار مى گیرد؛ یک جوان با امید به آینده اى سعادتمند و خوشبخت، تن به ازدواج مى دهد و از خانواده خود مستقل مى شود. بیمارى که به آسانى و علاقه، خود را به چاقوى جراح مى سپارد و یا داروى تلخ را مصرف مى کند، با امید به بهبودى و پاکسازى ریشه هاى فساد و مرض است. و خلاصه اینکه موفقیت و نشاط در امور مادى و معنوى، در گرو امید به آینده آنهاست، زیرا فطرت آدمى بر امید استوار است و این فطرت، زمانى تغییر مى کند که انسان از مسیر اصلى خود خارج شده و به خاطر عواملى گرفتار یاس و نا امیدى شود.

     تذکر این نکته ضرورى است که امید، زمانى محرک و رمز موفقیت است که همراه با (اراده) و برنامه ریزى دقیق باشد و در غیر این صورت، زندگى آینده (سرابى) بیش نخواهد بود.

انسان منفى باف و ضعیف الاراده نه تنها نمى تواند از موقعیتهاى مفید استفاده کند، بلکه همیشه مزاحم دیگران بوده و نیروى باطنى خود را در جلوگیرى از کار و پیشرفت و ایجاد مانع به کار مى برد. او با کلماتى مانند (نمى شود) و (نمى توانیم)، خاموش و بى تحرک گوشه اى مى نشیند و دیگران را مایوس مى کند.

    هر چند گفته کسانى چون ناپلئون نمى تواند ملاکى براى ما باشد اما به عنوان کسى که در جهت اهداف خودش پیروزی هاى بزرگى داشت مى گفت: باید کلمه (نمى شود) از قاموس زندگى و از لغت محو گردد. او از شنیدن واژه هاى (نمى شود) (نمى توانم) و (نمى دانم) بسیار دلتنگ مى شد و مى گفت: (بخواه، مى شود.)